โรคและภาวะที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ
เนื้อหาหลัก

โรคและภาวะที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ และแนวทางป้องกัน – NTK GoodHealth

การดูแลผู้สูงอายุ ถือเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่งในยุคที่สังคมไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยเต็มตัว เนื่องจากร่างกายเมื่ออายุมากขึ้นจะมีการเสื่อมถอยของระบบต่าง ๆ ทั้งร่างกายและจิตใจ ทำให้เกิด โรคในผู้สูงอายุ และ ภาวะที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ ได้ง่ายขึ้น หากไม่ได้รับการดูแลที่ถูกต้องก็อาจส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและอายุขัย

NTK GoodHealth จึงขอนำเสนอข้อมูล โรคและภาวะที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ พร้อมคำแนะนำวิธีการป้องกัน การรักษา และการดูแลอย่างเข้าใจง่าย เพื่อให้ผู้สูงวัยและครอบครัวนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน

1. ความดันโลหิตสูง (Hypertension)

ความดันโลหิตสูง เป็นหนึ่งในโรคเรื้อรังที่พบได้บ่อยที่สุดในผู้สูงอายุ สาเหตุหลักมาจากความเสื่อมของหลอดเลือด พันธุกรรม และการใช้ชีวิตที่ไม่สมดุล เช่น รับประทานอาหารเค็มจัด หรือมีความเครียดสูง

  • หลอดเลือดแข็งตัวจากอายุที่มากขึ้น

  • การรับประทานอาหารโซเดียมสูง

  • ขาดการออกกำลังกาย

  • พันธุกรรมและประวัติครอบครัว

  • ปวดศีรษะ หน้ามืด เวียนหัว

  • เหนื่อยง่าย ใจสั่น

  • บางรายไม่มีอาการแต่ตรวจพบความดันสูง

  • เสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง

  • โรคไตเรื้อรัง

  • ภาวะหัวใจล้มเหลว

  • ลดการบริโภคอาหารเค็มและมัน

  • ออกกำลังกายอย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์

  • ตรวจสุขภาพประจำปี

  • ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์

2. เบาหวานชนิดที่ 2

โรคเบาหวานชนิดที่ 2 เป็นอีกหนึ่งโรคที่พบบ่อยในผู้สูงอายุที่เกิดจากร่างกายดื้อต่ออินซูลิน ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง

  • น้ำหนักเกินและโรคอ้วน

  • รับประทานอาหารหวานหรือคาร์โบไฮเดรตมากเกินไป

  • ขาดการออกกำลังกาย

  • พันธุกรรม

  • ปัสสาวะบ่อย

  • กระหายน้ำตลอดเวลา

  • แผลหายช้า

  • เหนื่อยง่าย

  • โรคไตเรื้อรัง

  • ตาบอดจากเบาหวานขึ้นตา

  • โรคหัวใจและหลอดเลือด

  • ควบคุมอาหารและปริมาณน้ำตาล

  • ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

  • ตรวจระดับน้ำตาลในเลือดอย่างน้อยปีละครั้ง

3. โรคหัวใจและหลอดเลือดตีบ (Cardiovascular Disease)

โรคหัวใจ เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของผู้สูงอายุ เกิดจากการสะสมของไขมันในผนังหลอดเลือด ทำให้การไหลเวียนของเลือดลดลง

  • ความดันโลหิตสูง

  • เบาหวาน

  • ไขมันในเลือดสูง

  • สูบบุหรี่

  • เจ็บหน้าอก เหนื่อยง่าย

  • ใจสั่น หน้ามืด

  • เหงื่อออกมากผิดปกติ

  • ลดไขมันอิ่มตัวและไขมันทรานส์

  • ออกกำลังกายเสริมความแข็งแรงหัวใจ

  • ตรวจสุขภาพหัวใจเป็นประจำ

4. โรคข้อเสื่อมและกระดูกพรุน (Osteoarthritis & Osteoporosis)

โรคข้อเสื่อมและกระดูกพรุนเป็น ภาวะที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ ส่งผลให้การเคลื่อนไหวลดลงและเสี่ยงต่อกระดูกหักง่าย

  • การเสื่อมสภาพของกระดูกและข้อตามอายุ

  • ขาดแคลเซียมและวิตามินดี

  • การใช้งานข้อมากเกินไป

  • ปวดข้อ

  • หลังค่อม

  • เคลื่อนไหวติดขัด

  • รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมสูง เช่น นม เต้าหู้ ปลาเล็ก

  • ออกกำลังกายเสริมสร้างมวลกระดูก เช่น เดิน ว่ายน้ำ

  • ตรวจวัดความหนาแน่นของกระดูก

5. โรคสมองเสื่อม (Dementia)

โรคสมองเสื่อม เป็นภาวะที่พบได้มากในผู้สูงอายุ โดยเฉพาะกลุ่มอายุ 65 ปีขึ้นไป สาเหตุหลักคือการเสื่อมของเซลล์สมองและปัจจัยทางพันธุกรรม

  • ความเสื่อมของสมองตามอายุ

  • พันธุกรรม

  • โรคหลอดเลือดสมอง

  • ความจำระยะสั้นเสื่อม

  • สับสนในเวลาและสถานที่

  • เปลี่ยนแปลงอารมณ์และพฤติกรรม

  • ออกกำลังกายสมอง เช่น เล่นเกมฝึกความจำ

  • อ่านหนังสือหรือทำกิจกรรมที่ใช้ความคิด

  • ดูแลสุขภาพหัวใจและหลอดเลือด

6. โรคพาร์กินสัน (Parkinson’s Disease)

ภาวะนี้เกิดจากการเสื่อมของสมองส่วนที่ควบคุมการเคลื่อนไหว ทำให้ผู้สูงอายุสูญเสียความสามารถในการเคลื่อนไหวอย่างปกติ

  • การเสื่อมของเซลล์ประสาท

  • ปัจจัยทางพันธุกรรม

  • สิ่งแวดล้อม เช่น สารพิษ

  • มือสั่นแม้ในขณะพัก

  • เคลื่อนไหวช้า

  • กล้ามเนื้อตึงเกร็ง

  • กายภาพบำบัดสม่ำเสมอ

  • ออกกำลังกายเบา ๆ เช่น เดิน ว่ายน้ำ

  • พบแพทย์เมื่อเริ่มมีอาการผิดปกติ

7. โรคตาเลือนและต้อกระจก (Cataract & Vision Loss)

การเสื่อมของการมองเห็นเป็นหนึ่งในปัญหาที่ทำให้ผู้สูงอายุสูญเสียคุณภาพชีวิต เนื่องจากเสี่ยงต่อการหกล้มและอุบัติเหตุ

  • ความเสื่อมตามอายุ

  • แสงแดดและรังสี UV

  • เบาหวานขึ้นตา

  • มองภาพมัว

  • เห็นภาพซ้อน

  • ไวต่อแสงมากขึ้น

  • ตรวจตาเป็นประจำปี

  • ใส่แว่นกันแดดเมื่อออกแดด

  • ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด

8. ภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุ (Depression in Elderly)

สุขภาพจิต เป็นส่วนสำคัญของการดูแลผู้สูงอายุ ภาวะซึมเศร้ามักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงในชีวิตและการสูญเสีย

  • การสูญเสียคนรักหรือเพื่อน

  • การเกษียณและขาดกิจกรรม

  • โรคเรื้อรัง

  • ซึมเศร้า เบื่ออาหาร

  • นอนไม่หลับ

  • ขาดแรงจูงใจในการใช้ชีวิต

  • ส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีส่วนร่วมในกิจกรรมสังคม

  • พูดคุยและรับฟัง

  • ปรึกษานักจิตวิทยาหรือจิตแพทย์

9. โรคปอดเรื้อรัง (Chronic Lung Disease / COPD)

โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง เป็นโรคที่ทำให้การหายใจลำบากและคุณภาพชีวิตลดลง

  • การสูบบุหรี่

  • การสัมผัสฝุ่นหรือสารเคมีเป็นเวลานาน

  • มลภาวะทางอากาศ

  • ไอเรื้อรัง

  • เหนื่อยง่าย

  • หายใจมีเสียงหวีด

  • งดสูบบุหรี่

  • ใช้อุปกรณ์ป้องกันเมื่อทำงานในสภาพแวดล้อมเสี่ยง

  • ออกกำลังกายเพิ่มความแข็งแรงของปอด

10. โรคไตเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease)

โรคไตเรื้อรัง มักพบในผู้สูงอายุที่มีโรคเบาหวานหรือความดันสูงร่วมด้วย

  • โรคเบาหวาน

  • ความดันโลหิตสูง

  • การใช้ยาที่มีผลต่อไตในระยะยาว

  • บวมตามแขนขา

  • เหนื่อยง่าย

  • ปัสสาวะผิดปกติ

  • ดื่มน้ำเพียงพอ

  • ควบคุมโรคประจำตัว

  • ตรวจการทำงานของไตเป็นประจำ

11. ปัญหาการนอนหลับในผู้สูงอายุ (Sleep Disorders)

ผู้สูงอายุหลายคนประสบปัญหานอนไม่หลับหรือนอนหลับไม่สนิท ส่งผลต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจ

  • ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง

  • โรคประจำตัว

  • ความเครียดหรือภาวะซึมเศร้า

  • หลับยาก

  • ตื่นบ่อยกลางดึก

  • ง่วงนอนตอนกลางวัน

  • จัดเวลานอนให้สม่ำเสมอ

  • เลี่ยงคาเฟอีนตอนเย็น

  • ทำกิจกรรมผ่อนคลายก่อนนอน

12. ปัญหาการทรงตัวและการหกล้ม (Balance Problems)

การหกล้มเป็นสาเหตุสำคัญของการบาดเจ็บในผู้สูงอายุ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคกระดูกพรุน

  • กล้ามเนื้ออ่อนแรง

  • ปัญหาการมองเห็น

  • ยาที่มีผลต่อระบบประสาท

  • เดินไม่มั่นคง

  • เวียนศีรษะ

  • สูญเสียการทรงตัวบ่อยครั้ง

  • ออกกำลังกายเสริมกล้ามเนื้อขา

  • จัดบ้านให้ปลอดภัย

  • ตรวจสายตาและการได้ยิน

13. ภาวะขาดสารอาหารในผู้สูงอายุ (Malnutrition)

แม้ว่าผู้สูงอายุจะกินน้อยลงตามวัย แต่การขาดสารอาหารส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันและการซ่อมแซมร่างกาย

  • เบื่ออาหาร

  • ปัญหาฟันและการเคี้ยว

  • โรคเรื้อรัง

  • น้ำหนักลด

  • กล้ามเนื้อลดลง

  • อ่อนเพลีย

  • รับประทานอาหารครบ 5 หมู่

  • ใช้อาหารเสริมโปรตีนหรือวิตามินตามคำแนะนำแพทย์

  • ตรวจสุขภาพโภชนาการ

14. การเสื่อมของระบบประสาทและการได้ยิน (Hearing Loss)

การสูญเสียการได้ยินทำให้ผู้สูงอายุมีปัญหาในการสื่อสารและเข้าสังคม และพบได้บ่อยในคนสูงวัย

  • ความเสื่อมตามอายุ

  • การสัมผัสเสียงดังในระยะยาว

  • โรคหูชั้นใน

  • ฟังไม่ชัด

  • ขอให้คนพูดซ้ำบ่อย

  • หลีกเลี่ยงการสนทนา

  • ตรวจการได้ยินปีละครั้ง

  • ใช้อุปกรณ์ช่วยฟังหากจำเป็น

  • เลี่ยงเสียงดังเกินไป

15. การดูแลสุขภาพแบบองค์รวมสำหรับผู้สูงอายุ

การดูแลสุขภาพผู้สูงอายุ ไม่ใช่เพียงการป้องกันโรค แต่ต้องครอบคลุมทั้งร่างกาย จิตใจ และสังคม

สำหรับผู้ที่มีภาวะเจ็บป่วยเฉพาะ เช่น เบาหวาน ความดัน หรือหัวใจ ควรศึกษาแนวทาง การดูแลผู้สูงอายุที่บ้าน

 

  • ตรวจสุขภาพประจำปี

  • ออกกำลังกายเหมาะสมกับวัย

  • รับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ

  • ทำกิจกรรมทางสังคม

  • ดูแลสุขภาพจิตอย่างใกล้ชิด

FAQ – คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับโรคและภาวะในผู้สูงอายุ

โรคในผู้สูงอายุที่พบบ่อย ได้แก่ ความดันโลหิตสูง, เบาหวานชนิดที่ 2, โรคหัวใจ, โรคข้อเสื่อม, และโรคสมองเสื่อม ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากความเสื่อมของร่างกายตามวัยและพฤติกรรมการใช้ชีวิต

👉 แนวทางการดูแลที่ถูกต้องและครอบคลุมมีอธิบายไว้ในหน้า การป้องกันโรคในผู้สูงอายุ

เมื่ออายุเพิ่มขึ้น ระบบภูมิคุ้มกันและอวัยวะต่าง ๆ เสื่อมลง ทำให้ผู้สูงอายุมีความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรังและภาวะสุขภาพต่าง ๆ เช่น ภาวะซึมเศร้า, ปัญหาการนอนหลับ และการทรงตัวลดลง

วิธีป้องกัน โรคที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ ที่สำคัญคือการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น รับประทานอาหารที่มีประโยชน์, ออกกำลังกายสม่ำเสมอ, ตรวจสุขภาพประจำปี, และดูแลสุขภาพจิตให้ดี

หากผู้สูงอายุมีอาการเจ็บหน้าอกเฉียบพลัน, หายใจลำบาก, ปวดศีรษะรุนแรง, หรือหมดสติ ควรรีบนำส่งโรงพยาบาลทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคหัวใจหรือโรคหลอดเลือดสมอง

ควรเลือกการออกกำลังกายแบบเบาถึงปานกลาง เช่น เดิน ว่ายน้ำ โยคะ หรือการออกกำลังกายด้วยยางยืด เพื่อเสริมความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและกระดูก ลดความเสี่ยงต่อการหกล้ม

ควรพูดคุยให้กำลังใจ ส่งเสริมให้ทำกิจกรรมทางสังคม หรือหากอาการไม่ดีขึ้นควรปรึกษาจิตแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม

สำคัญมาก เพราะช่วยตรวจพบโรคตั้งแต่ระยะเริ่มต้น ทำให้การรักษามีประสิทธิภาพและลดความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน

ต้องรับประทานยาตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด จัดการโภชนาการให้เหมาะสม และติดตามผลตรวจสุขภาพตามนัดทุกครั้ง

ดูแลสุขภาพผู้สูงวัย เริ่มได้ตั้งแต่วันนี้ ให้เราช่วยดูแลคนที่คุณรักด้วยทีมผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลผู้สูงอายุของ NTK GoodHealth ครบวงจร ทั้งการดูแลสุขภาพกายและจิตใจ

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

ตั้งค่าความเป็นส่วนตัว

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

ยอมรับทั้งหมด
จัดการความเป็นส่วนตัว
  • เปิดใช้งานตลอด

บันทึกการตั้งค่า